Linux'ta Java - 8 Mart 2004
Tanju Taşçılar - tanju@elektronist.com
Registered Linux User #283274

Linux'ta Java

Java Sun Microsystems'in geliştirdiği bir programlama dili ve ortamıdır. Platformdan bağımsız program uygulamalarını geliştirmek için oluşturulmuştur. Özellikle internet sitelerinde kullanım alanı bulmaktadır.

Java'nın açık kaynak kodlu türleri olduğu gibi Linux için Sun'ın kendi programı da vardır. Java'yı iki şekilde kullanabiliriz. Birincisi java uygulamalarını çalıştıracak olan plug-in şekli ve ikincisi java uygulamaları geliştirecek olan ortam. Burada mevcut java uygulamalarını internet tarayıcılarında kullanabilmek için geliştirilmiş olan JRE - Java Runtime Environment paketinin Linux sistemimize kurulumunu göreceğiz.

Java kurulumunu iki yöntemle yapabiliriz. İlki dağıtımımız için önceden hazırlanmış .rpm paketini yükleyerek ikincisi ise Sun'ın sitesinden orijinal jre paketini yükleyerek.

 Kuruluma geçmeden önce kaffe paketi kurulu ise veya daha önce java rpm şeklinde yüklenmiş ise bu paketleri kaldırılmalısınız.

Mandrake Linux'un paketli sürümlerinde java için rpm paketi hazır gelmektedir. Download edition için ise ftp ile gerekli rpm paketini indirip kurabiliriz. Örnek olarak aşağıdaki sitede mix bölümünü kullanabilirsiniz. Dosya biraz büyük (22 MByte kadar).

ftp://mandrake-forum.org/pub

Sun'ın orijinal paketini ise

www.sun.com

adresinden elde edebilirsiniz. Elde edilen dosya

j2re-1_4_2_02-linux-i586-rpm.bin

sonu bin olan ve j2re ile başlayan bir dosya olacaktır. j2re, Runtime Environment'i anlatırken burada bulunan, j2sdk ile başlayan dosyalar ise Software Development Kit'i temsil etmektedirler ve program geliştirmek isteyenler için gereklidirler.

İndirdiğimiz dosyayı uygun bir yere kopyaladıktan sonra 'root' olarak bir terminal açıp dosyanın bulunduğu dizine geliriz.

Password:
[root@tuxland tux]# cd Java

Burada aşağıdaki komut ile kendinden açılabilir olan dosyayı açarak kurulum için gerekli olan .rpm dosyasının oluşmasını sağlarız. İşlem başladığıda aşağıdakine benzer lisans ve bilgi sayfaları görüntülenecektir. Bunlara ara çubuğu ile devam ederiz. Komut şöyledir.

[root@tuxland Java]# sh j2re-1_4_2_02-linux-i586-rpm.bin

Son sayfaya gelindiğinde onay için cevap isteyecektir.

Do you agree to the above license terms? [yes or no]
yes

Cevap olarak yes yazıp entere basarak devam ederiz. Bundan sonra program .rpm dosyasını oluşturmak için işlem yapacaktır.

Unpacking...
Checksumming...
0
0
Extracting...
UnZipSFX 5.40 of 28 November 1998, by Info-ZIP (Zip-Bugs@lists.wku.edu).
  inflating: j2re-1_4_2_02-linux-i586.rpm
Done.

Şimdi sistemimize göre oluşturulmuş olan rpm dosyasını kuracağız. Bunun için Mandrake Linux kullanıcıları aşağıdaki komutu kullanabilirler.

[root@tuxland Java]# urpmi j2re-1_4_2_02-linux-i586.rpm
j2re-1_4_2_02-linux-i586.rpm kuruluyor

Hazırlanıyor...             ##################################################
   1:j2re                   ##################################################
[root@tuxland Java]#

İşlem hemen hemen tamamlanmıştır. Mandrake Linux 9.1 kullananlar için Mozilla plug-in'lerinin bulunduğu dizinde aşağıdaki linkin bulunması gerekir.

/usr/lib/mozilla-1.3/plugins/libjavaplugin_oji.so ->
/usr/java/j2re1.4.2_02/plugin/i386/ns610/libjavaplugin_oji.so

Eğer yoksa şu şekilde bu linki oluşturmalıyız.

[root@tuxland Java]# ln -s /usr/java/j2re1.4.2_02/plugin/i386/ns610/libjavaplugin_oji.so \
/usr/lib/mozilla-1.3/plugins/libjavaplugin_oji.so

Yukardaki komut satırı tek satır halinde olacaktır. Buradaki '\' satırın aşağıda devam ettiğini göstermektedir ve yazılmayacaktır. Ayrıca j2re'den sonra gelen rakamlar programın sürümünü belirtir ve sizde farklı olabilir. Buraya sizinkini tam olarak yazmalısınız. Mandrake 9.1'de Mozilla'nın 1.3 sürümü bulunduğu için de mozilla-1.3 ifadesini kullanıyoruz. 'ns610' ifadesi de Mozilla-1.3 ve altı sürümler için kullanılmaktadır.

Mandrake Linux 9.2 kullanıcıları için bu işlem aşağıdaki gibi olacaktır.

[root@tuxland Java]# ln -s /usr/java/j2re1.4.2_02/plugin/i386/ns610-gcc32/libjavaplugin_oji.so \
/usr/lib/mozilla-1.4/plugins/libjavaplugin_oji.so

Kurulumu bu şekilde tamamladıktan sonra gerekebilecek birkaç ayar daha yapacağız. Java uygulamalarının sistemimizde isteyebileceği iki değişkeni tanımlamak için kullanıcıların home dizinlerindeki .bashrc dosyasına iki satır ekleyeceğiz.

# .bashrc

# User specific aliases and functions

export QTDIR=/usr/lib/qt3

export PATH=$PATH:/usr/java/j2re1.4.2_02/bin:
export JAVA_HOME=/usr/java/j2re1.4.2_02/bin

# Source global definitions
if [ -f /etc/bashrc ]; then
	. /etc/bashrc
fi

Örnek bir dosya yukardaki gibi olacaktır. Burada PATH için ekleme yaptık ve JAVA_HOME adlı değişkeni tanımladık. Bu işlem tamamlandıktan sonra Mozilla ve Konqueror'da javayı kullanabilmemiz gerekir. Tabii gerekli ayarlamaları yaptık ve java kullanımını tarayıcılarda aktif hale getirdiysek. Bunun için Konqueror'da Ayarlar-Konqueror'u Yapılandır'da Java&JavaScripti sayfasında Java'yı Kullan'ı işaretlememiz gerekir.

Mozilla'da ise Edit-Preferences bölümünde Advanced kısmında Enable Java'yı işaretlememiz gerekir.

Java, Sun Microsistems Inc.'in tescilli markasıdır.

Bu ve ilişkilendirilmiş yazılar GPL lisansına göre yayınlanmaktadır. Bütün hakları yazarına aittir. Yazarının ismi belirtilerek serbestçe dağıtılabilir ve kullanılabilir. Ancak bunların hiçbiri, hiçbir şekilde ve şartta GPL lisansı haricinde kullanılamaz. Burada yer alanları bulundurmaktan, kullanmaktan veya alıntı yapmaktan dolayı hiçbir sunucu, servis veya protokol, yazı veya içeriği üzerinde hak iddia edemez. info@elektronist.com